Romuald Oramus. Katedra. Z nieba i z ziemi Muzeum Archidiecezjalne w Krakowie, 2016

 

 

Tytułowa Katedra Oramusa nawiązuje dialog z przeszłością. Interpretacje konkretnych dzieł (m.in. katedry w Rouen, świątyń z katalońskich Pirenejów, toruńskich kościołów św. św. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty oraz Najświętszej Panny Marii) nie są oczywiście ani historycznymi rekonstrukcjami, ani – tym bardziej – inwentaryzacjami. Oramus, poruszając problem wnętrza, a często także planu świątyni, nie idzie tropem malarzy niderlandzkich XV wieku, wiernie oddających perspektywę gotyckich budowli (jak Rogier van der Weyden w alegorii Siedmiu sakramentów). Jest może bliższy malarzom holenderskim XVII wieku, takim jak Emanuel de Witte, Bartholomeus van Bassen i Gerard Houckgeest, specjalistom przedstawiania surowych kościelnych przestrzeni, przemawiających samą architekturą i konstrukcją, niemal pozbawionych wystroju usuniętego przez protestantów. W Katedrach Oramusa znajdujemy też wiele rozważań na temat programów wielkich świątyń średniowiecza, przenikania – a także wydzielania – sfer boskiej i ludzkiej. A zatem, dla zrozumienia niektórych przynajmniej aspektów tego […] malarstwa, warto zastanowić się nad kształtowaniem i kształtem zachodnioeuropejskiej świątyni, z jej punktem kulminacyjnym w postaci średniowiecznej – a zwłaszcza gotyckiej – katedry. […]*

 

Bogusław Krasnowolski 

* Fragment tekstu: B. Krasnowolski, Katedry Romualda Oramusa, [w:] B. Krasnowolski, R. Oramus, Romuald Oramus. Katedra. Malarstwo z lat 2007–2011, Kraków 2012, s. 14–16.

 

Autor zdjęć wystawy: Piotr Jantos